Từ xưa đến nay, câu đối vẫn luôn là một nét đẹp văn hóa truyền thống của người Việt Nam. Chúng được sử dụng phổ biến mỗi dịp lễ Tết, hiếu hỉ, mừng thọ và cả trong thờ cúng. Những thường được chạm khắc tỉ mỉ tại cổng các khu lăng mộ đá như sự bày tỏ về tấm lòng hiếu thảo của con cháu đến ông bà tổ tiên. Trong bài viết sau đây, Đá Mỹ Nghệ Ninh Bình sẽ giới thiệu đến bạn top 50+ câu đối trên lăng mộ được nhiều người sử dụng nhất hiện nay.
1. Câu đối lăng mộ bằng đá là gì?
Câu đối nói chung hay câu đối lăng mộ nói riêng là những câu văn viết theo lối biền ngẫu, đi theo cặp và thể hiện một ý nghĩa nhất định. Mỗi câu đối sẽ có một nội dung khác nhau và được sử dụng cho những hoàn cảnh, mục đích phù hợp.
Lưu ý là từ đối (對) ở đây có nghĩa là ngang nhau, hợp nhau thành một đôi. Câu đối là một trong những thể loại của Văn học Việt Nam, Trung Hoa, Nhật Bản, và Hàn Quốc.
Câu đối được xem là tinh hoa của văn hóa chữ Hán, người Trung Quốc quan niệm: “nếu thơ văn là tinh hoa của chữ nghĩa thì câu đối là tinh hoa của tinh hoa”
(Wiki)
Câu đối lăng mộ thường có 7 chữ, 9 chữ hoặc 11 chữ tùy vào kích thước khu mộ. Chúng được khắc tại hai trụ cổng tại lối vào khu lăng mộ, trong đó mỗi trụ sẽ khắc một vế. Ngoài ra còn có thể dùng trên lăng thờ, lăng mộ hay mộ đá, lăng mộ đá ninh bình… tùy theo ý muốn của gia chủ.
Tham khảo: Địa chỉ xây dựng khu lăng mộ đá uy tín, chất lượng
2. Câu đối lăng mộ mang ý nghĩa gì?
Câu đối lăng mộ thường thể hiện sự tưởng nhớ công ơn sinh dưỡng lớn lao của cha mẹ. Ngoài ra chúng còn mang ý nghĩa ca ngợi công đức của ông bà, tổ tiên, các bậc tiền nhân đi trước.
Thông qua những cặp câu đối này, con cháu đời sau sẽ thể hiện tấm lòng thành kính, hiếu thảo của mình đồng thời cũng là một biểu hiện đẹp về truyền thống uống nước nhớ nguồn của người Việt Nam.
3. Câu đối lăng mộ được đặt được đặt ở đâu?
3.1. Câu đối trên cột cổng đá
Đây là vị trí khắc câu đối lăng mộ rất phổ biến vì có kích thước khá lớn. Gia chủ có thể chạm khắc trên một mặt tiền chính diện của cột trụ cổng đá hoặc ở cả xung quanh bốn mặt để giúp tôn thêm vẻ uy nghi cho cả khu mộ. Câu đối trên cột cổng đá sẽ được khắc theo số lẻ, gồm 5 – 7 – 9 hoặc 11 chữ.
3.2. Câu đối trên lăng thờ, câu đối bên trong lăng mộ
Với những khu lăng mộ có xây lăng thờ thì đây cũng là một vị trí phù hợp để khắc câu đối lăng mộ. Tuy nhiên cần lựa chọn câu đối có số chữ thích hợp vì diện tích khắc sẽ nhỏ hơn so với cột cổng đá. Câu đối được chọn thường mang ý nghĩa tốt đẹp, nhắc nhở con cháu nhớ về cội nguồn và ông bà tổ tiên.
3.3. Câu đối bên trên bia mộ đá
Khắc câu đối bên trên mộ đá không chỉ tạo nên vẻ đẹp trang trọng uy nghiêm mà còn là sự tưởng nhớ về công ơn của người đã khuất. Tùy vào độ lớn của bia mộ mà gia chủ chọn khắc câu đối 5, 7 hay 9 chữ cho phù hợp.
4. Tổng hợp những câu đối lăng mộ hay nhất
4.1. Câu đối phần mộ gia tiên
- Câu đối thứ nhất
Tổ tiên công đức muôn đời thịnh
Hiếu đạo con cháu vạn kiếp thờ
- Câu đối thứ 2
Dĩ vãng dụ thị lai thế dĩ thế cập thế
Tạo nhân do truyền bá xuân hựu xuân phùng xuân
- Câu đối thứ 3
Nơi cát địa tổ tiên an nghỉ
Chốn mộ phần con cháu viếng thăm
- Câu đối thứ 4
Trung hiếu nhất môn vĩnh thịnh
Bản chi bách thế tràng vinh
- Câu đối thứ 5
Lịch thế tử tôn mưu hạnh phúc
Thiên thu hương hỏa phụng tiên từ
- Câu đối thứ 6
Nơi cát địa tổ tiên an nghỉ
Chốn mộ phần con cháu viếng thăm
Câu đối trên mộ gia tiên
- Câu đối thứ 7
Bản chi bách thế quang tiền liệt
Trung hiếu nhất đường du hậu côn
- Câu đối thứ 8
Phúc đức tổ tiên gieo trồng từ thuở trước.
Nhân tâm con cháu bồi đắp mãi về sau.
- Câu đối thứ 9
Tộc tính quý tôn, vạn đại trường tồn danh kế thịnh.
Tổ đường linh bái, thiên niên hằng tại đức lưu quang.
- Câu đối thứ 10
Mộ tiền đông hải thiên trùng lãng
Lăng hậu trường sơn vạn nghiêm phong
- Câu đối thứ 11
Tứ diện sơn hà chung tú khí
Bách niên hương hoả chứng tiền nhân
- Câu đối thứ 12
Tiên tổ thiên niên phù hậu duệ
Tử tôn hậu thế vọng tiền nhân.
4.2. Câu đối phần mộ ông bà
- Câu đối thứ nhất
Công đức lưu truyền thiên cổ niệm.
Thạch bi ký giám ức niên hương
- Câu đối thứ 2
Phúc địa tâm điền nghi mỹ quả.
Hiền tôn hiếu tử tức danh hoa.
- Câu đối thứ 3
Tiên tổ thiên niên phù hậu duệ
Tử tôn hậu thế vọng tiền nhân.
- Câu đối thứ 4
Tộc tính quý tôn, vạn đại trường tồn danh kế thịnh.
Tổ đường linh bái, thiên niên hằng tại đức lưu quang.
- Câu đối thứ 5
Mộ tiền đông hải thiên trùng lãng.
Lăng hậu trường sơn vạn nghiêm phong.
- Câu đối thứ 6
Phúc đức tổ tiên gieo trồng từ thuở trước.
Nhân tâm con cháu bồi đắp mãi về sau.
Câu đối trên mộ ông bà
- Câu đối thứ 7
Đức thừa tiên tổ thiên niên thịnh.
Phúc ấm nhi tôn bách thế vinh.
- Câu đối thứ 8
Bản chi bách thế quang tiền liệt
Trung hiếu nhất đường dụ hậu côn
- Câu đối thứ 9
Tổ đức cao minh tư phú ấm.
Tôn thừa phụng sự thọ nhân hòa.
- Câu đối thứ 10
Lịch thế tử tôn mưu hạnh phúc
Thiên thu hương hỏa phụng tiên từ
- Câu đối thứ 11
Trung hiếu nhất môn vĩnh thịnh
Bản chi bách thế tràng vinh
4.3. Câu đối trên bia mộ cha mẹ
- Câu đối thứ nhất
Cha là núi mẹ là sông
Các con hiếu thảo nhớ công sinh thành
- Câu đối thứ 2
Ân công sinh dưỡng, sơn hà sánh
Phúc hưởng vĩnh Thiên, thế nhân này
- Câu đối thứ 3
Đất vĩnh viễn chở che thân xác mẹ
Trời thiên thu ôm ấp hiển linh cha
- Câu đối thứ 4
Ơn sinh thành như đại hải
Nghĩa dưỡng dục tỷ non cao
- Câu đối thứ 5
Ơn cha núi chất trời Tây.
Láng lai nghĩa mẹ nước đầy biển Đông
- Câu đối thứ 6
Công cha ngàn đời tâm tưởng mãi
Nghĩa mẹ muôn thuở nhớ thương hoài
Câu đối trên mộ cha mẹ
- Câu đối thứ 7
Vạn cổ tình thâm ơn cúc dục
Thiên thu nghĩa trọng đức sinh thành
- Câu đối thứ 8
Nước biển mênh mông không đong đầy tình mẹ
Mây trời lồng lộng không phủ kín công cha
- Câu đối thứ 9
Ơn dưỡng dục một đời con ghi tạc
Nghĩa sinh thành trọn kiếp mãi không quên
- Câu đối thứ 10
Công cha nghĩa mẹ cao vời
Nhọc nhằn chẳng quản suốt đời vì ta
- Câu đối thứ 11
Cha là hoa phấn giữa đời
Thiên thu tình mẹ rạng ngời tâm con
- Câu đối thứ 12
Con đi xa cách muôn nơi
Công cha nghĩa mẹ muôn đời không quên
- Câu đối thứ 13
Công cha như núi thái sơn
Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra
- Câu đối thứ 14
Ân đức cha hiền ngàn năm nhớ
Hiếu trung con cháu vạn kiếp thờ
4.4. Câu đối trên bia mộ vợ chồng
- Câu đối thứ nhất
Vợ chồng nghĩa nặng tình sâu
Thương nhau đến lúc bạc đầu còn thương
- Câu đối thứ 2
Chữ Minh Sơn giữ một lời nguyền
Câu thề hải trọn niềm thủy chung
- Câu đối thứ 3
Tạc lên đá chẳng khô dòng bút lệ
Khóc ngàn năm không hết nghĩa đạo tình
- Câu đối thứ 4
Đem nhau lên thác xuống ghềnh
Trăm năm đôi chữ chung tình chớ quên
- Câu đối thứ 5
Người ơi trong câu phiêu bồng
Chỉ xin giữ lấy tấm lòng thủy chung
- Câu đối thứ 6
Sắc cầm hảo hợp câu mai trúc
Vĩnh kết đồng tâm chữ đá vàng
- Câu đối thứ 7
Duyên cầm vững bền theo năm tháng
Nghĩa tào khang thắm thiết đến muôn đời
- Câu đối thứ 8
Tình thâm nghĩa trọng bao năm vẹn
Mộng thắm duyên lành trọn kiếp vui
- Câu đối thứ 9
Sông sâu cá lội biệt tăm
Phải duyên chồng vợ ngàn năm vẫn chờ
Câu đối trên mộ vợ chồng
- Câu đối thứ 10
Thiên thu ghi tạc tình sông núi
Hạnh phúc muôn đời nghĩa phu thê
- Câu đối thứ 11
Trao tay đôi nhẫn nhắc cho nhau
Giữ đạo phu thê nhẫn đứng đầu
- Câu đối thứ 12
Nhẫn để gia đình luôn hạnh phúc
Cho tình chồng vợ mãi bền lâu
- Câu đối thứ 13
Cây trầu quấn lấy thân cau
Chúc cho đôi bạn bên nhau trọn đời
- Câu đối thứ 14
Hôm nay sum họp trúc mai
Tình chung một khắc nghĩa dài trăm năm
- Câu đối thứ 15
Trăm năm tình viên mãn
Bạc đầu nghĩa phu thê
5. Những câu đối chữ Hán Nôm trên lăng mộ
Câu đối Hán Nôm cũng là một lựa chọn phổ biến của các gia đình khi khắc câu đối lăng mộ. Sau đây là một số câu đối thường được sử dụng nhất mà bạn có thể tham khảo.
- Câu đối thứ nhất
Nguyên văn
本根色彩於花葉
祖考精神在子孫
Phiên âm
Cúc dục ân thâm Đông hải đại
Sinh thành nghĩa trọng Thái sơn cao
Dịch nghĩa
Ơn dưỡng dục sâu tựa biển Đông
Nghĩa sinh thành cao hơn non Thái
- Câu đối thứ 2
Nguyên văn
木出千枝由有本
水流萬派祖從源
Phiên âm
Mộc xuất thiên chi do hữu bản
Thủy lưu vạn phái tổ tòng nguyên
Dịch nghĩa
Cây sinh ngàn nhánh do từ gốc
Nước chảy muôn nơi bởi có nguồn
- Câu đối thứ 3
Nguyên văn
本根色彩於花葉
祖考精神在子孫
Phiên âm
Bản căn sắc thái ư hoa diệp
Tổ khảo tinh thần tại tử tôn
Dịch nghĩa
Sắc thái Câu cành thể hiện ở hoa lá
Tinh thần tiên tổ lưu lại trong cháu trong con
- Câu đối thứ 4
Nguyên văn
天之有日月光照十方
人之有祖宗留垂萬世
Phiên âm
Thiên chi hữu Nhật Nguyệt, quang chiếu thập phương
Nhân chi hữu Tổ Tông, lưu thùy vạn thế
Dịch nghĩa
Vầng Nhật Nguyệt mười phương rạng rỡ
Đức Tổ Tông muôn thuở sáng ngời
- Câu đối thứ 5
Nguyên văn
德承先祖千年盛
福蔭兒孫萬代榮
Phiên âm
Đức thừa tiên tổ thiên niên thịnh
Phúc ấm nhi tôn vạn đại vinh
Dịch nghĩa
Tổ tiên tích đức ngàn năm thịnh
Con cháu ơn nhờ vạn đời vinh
6. Những câu đối phổ biến nhất hiện nay
Ngoài ra, bạn cũng có thể tham khảo thêm những mẫu câu đối lăng mộ ý nghĩa khác ngay sau đây.
- Câu đối 1
Tổ đường bách thế hương hoa tại
Duệ tộc thiên thu phúc lộc trường
- Câu đối 2
Các hệ phồn vinh nhờ phúc ấm
Nhiều đời cố gắng trở công xưa
- Câu đối 3
Nghiệp tổ vững bền nhân, trí, dũng
Gia phong muôn thuở đức, thảo, hiền
- Câu đối 4
Thờ tiên tổ như kính tại thượng
Giúp hậu nhân sáng bởi duy tân
- Câu đối 5
Thượng bất phụ tiên tổ di lưu khánh
Hạ túc vi hậu nhân chiêm ngưỡng chí tiêu
- Câu đối 6
Noi gương tiên tổ truyền thống anh hùng muôn thuở thịnh
Nối nghiệp ông cha phát huy khí thế vạn đời vinh
- Câu đối 7
Tổ tiên ta dày công xây dựng
Con cháu nhà ra sức trùng tu
- Câu đối 8
Đức tổ quang vinh hương vạn cổ
Từ môn hiển hách tráng thiên thu
- Câu đối 9
Nhờ Tiên tổ anh linh phù hộ
Dìu cháu con tiến bộ trưởng thành
- Câu đối 10
Tổ tông công đức còn thơm dấu
Cháu thảo con hiền sáng mãi gương
- Câu đối 11
Tổ đường linh bái thiên niên hằng tại đức lưu quang
Tộc tính quý tôn vạn đại trường tồn duy kế thịnh
- Câu đối 12
Tông tổ thiên thu trường tự điển
Nhi tôn vạn cổ thiệu như hương
- Câu đối 13
Phúc ấm trăm năm Tổ tiên còn để lại
Nề nếp gia phong con cháu phải giữ gìn
- Câu đối 14
Công cha nghĩa mẹ cao vời
Nhọc nhằn chẳng quản suốt đời vì ta
- Câu đối 15
Gió mây tíu tít bên trời
Tình chàng ý thiếp muôn đời không phai
- Câu đối 16
Anh linh hách trạch chiêu thiên cổ
Đức trạch uông dương bố vạn phương
- Câu đối 17
Miếu vũ tôn nghiêm thiên cổ tại
Âm đường hiển hách vạn niên tồn
- Câu đối 18
Thiên thu hương hỏa chiêu nhật nguyệt
Vạn cổ miếu đường tiếp càn khôn
- Câu đối 19
Chí đức anh linh thiên cổ tại
Hương hoa phụng hiến tứ thời tân
- Câu đối 20
Phúc địa tâm điền nghi mỹ quả
Hiền tôn hiếu tử tức danh hoa
Trên đây là những câu đối lăng mộ hay và ý nghĩa nhất, thường được sử dụng khắc trên mộ ông bà tổ tiên, cha mẹ, vợ chồng. Mong rằng qua bài viết này, bạn sẽ lựa chọn được câu đối như ý để sử dụng cho khu lăng mộ của gia đình. Nếu cần được hỗ trợ thêm bất kỳ thông tin nào, bạn hãy liên hệ ngay với Đá Mỹ Nghệ Ninh Bình để được tư vấn chi tiết nhé.
